Silgi kaybolsa bizden Eğitime erişimde en dezavantajlı konumda olanların başında Romanlar geliyor Arka sıralara bakış Türkiye’de eğitime erişimde en dezavantajlı durumda olan dört grup çocuk bulunuyor. Bunlar; engelli, Suriyeli, Roman ve çalışan çocuklar diye sıralanıyor.
Milli Eğitim Bakanlığı’nın, eğitime erişimde dezavantajlı konumda bulunan farklı grupları belirleyerek onlara yönelik strateji ve proje geliştirme çalışmalarına ağırlık vermesi gerekiyor. Okula erişime dair veriler etnik gruplara göre ayrıştırılmadığı için, Roman çocukların okula katılım ve devam oranların tam olarak ne düzeyde olduğu bilinmiyor ancak araştırmalar Roman çocukların, okula katılımı en düşük olan gruplardan biri olduğunu gösteriyor. Roman çocukların sıklıkla özel eğitim rehberlik araştırma merkezlerine (RAM) yönlendirilerek, gerek olmadığı durumlarda bile özel eğitim sınıflarına dahil edildikleri biliniyor.
Okul terk yüksek Eğitim Reformu Girişimi (ERG) tarafından hazırlanan ‘Eğitim İzleme Raporu 20162017’ önsözünü yazan Avrupa Roman Hakları Merkezi Türkiye Gözlemcisi Roman Haklan Forumu Kurucusu Hacer Foggo, Roman çocukların, okula katılımı en düşük olan gruplardan biri olduğuna dikkat çekerek, şu bilgileri verdi: ’10 yılı aşkındır Roman ve yoksul mahallelerinde çocukların okul terk oranının çok yüksek olduğunu, devamsızlığın sıkça göründüğünü, üst sınıflarda yer alan çocukların bile okuma-yazma noktasında zorluk çektiğini gözlemledim.
Çocukların beslenme ve barınma koşullarının yetersizliği, parçalanmış aile karakteristiğinin yaygınlığı, gençler ve kadınlara yönelik faaliyet alanlarının sınırlılığı, dışlanmışlık duygusu, şiddet ve suç unsuru taşıyan koşullara sıklıkla tanıklık etmeleri, erken yaşta evlilik, gelecek hedefRoman temsilcisi Metin Özbaskıcf nin, Romanlara yönelik çalıştaydaki konuşmasından: ‘Ben ilköğretimde okurken sınıfta bir silgi kaybolsa öğretmen dahil bütün çocuklar biz arka sıralarda oturan Roman çocuklara bakardı. O bakışları ben ömrüm boyunca taşıdım, taşımaya da devam ediyorum.’
Roman çocukların okula devamının düşük olmasının ve okul dışına itilmelerinin sebepleri şunlar:
■ Maddi sebepler,
■ Okullardaki diğer öğrenciler, veliler ve okul yönetimi tarafından sosyal dışlanma,
■ Roman çocukların örnek alabileceği okuyan rol modeli eksikliği,
■ Erken yaşta evliliğin yaygın olması sebebiyle kız çocuklarının okulu bırakması,
■ Göçebe yaşam tarzlarından dolayı Roman çocukların okula düzenli gidememesi,
■ Roman mahallelerindeki okullarda fiziki kapasitenin, öğretmenlerin motivasyonunun ve eğitimin niteliğinin düşüklüğü. lerinin olmaması ve eğitimin önemini hayatlarında hissetmemeleri ve bunu hissettirecek rol modellerin çevrelerinde olmaması çocukları okuldan uzaklaştıran nedenler.
Roman veliler çocuklarının eğitimciler tarafından en baştan ‘bela ve uğraşılmaz’ olarak nitelendirildiğini söylemekteler. Ayrıca çocukların maruz kaldığı dışlanmanın bir diğer tarafı ise okul yönetimlerinin tutum ve yaklaşımları; toplumda kullanılan dışlayıcı dil, okul yönetimleri tarafından da yeniden üretilebiliyor ve bu da çocuğun okuldan uzaklaşmasına neden olabiliyor.’
Cumhuriyet
