Bir an için ortaöğretime geçişte her öğrencinin evine en yakın okula yerleştirileceğini düşünelim. Tıpkı ilkokul ve ortaokula yapılan yerleştirme gibi.
Ortaokul düzeyinde iki tür okul var. Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu. (2012 öğretim yılında açıldı.) İlkokulu bitiren öğrencilerin kayıtları evine en yakın ortaokula otomatik olarak yapılıyor. Ancak veli çocuğunun İmam Hatip Ortaokuluna gitmesini isterse İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne başvurarak evine en yakın İmam Hatip Okuluna geçmesini sağlıyor.
Ancak lise düzeyinde eğitim veren farklı okul türleri var. Anadolu Liseleri, Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Anadolu İmam Hatip Liseleri, farklı alanlara yönelik Meslek ve Endüstri Meslek Liseleri, Tematik Liseler, Çok Programlı Liseler, Yetenek Sınavı ile öğrenci alan liseler (Spor, sanat vb), Yabancı Özel Okullar ve özel okullar, Konservatuarlar hemen sayacağımız okullardır.
Hali hazır bu okullara ya merkezi tercih ve yerleştirme sistemi ile yada yetenek sınavı ile öğrenci alınıyor. Özel okullar kendi puanlarını merkezi sistem sınavlarının sonuçlarını kullanarak hesaplıyor.
En iyi okul eve en yakın okuldur mantığından yola çıktığımızda bile bu kadar farklı okul türüne nasıl öğrenci yerleştirebileceğimizi belirlemek zorundayız.
– Çok talep gören her okul kendi sınavını yaparsa, veli öğrencinin elinden tutup sınav sınav gezdirir, iki sınava itiraz ederken çocuklar 20 okulun sınavına girmek zorunda kalır.
– Okullar okul başarı puanına göre öğrenci almaya kalkışırsa eski yıllarda süper liselerde olduğu gibi tam puana kura çekilmek zorunda kalınır. Üstelik bu konu yolsuzluk söylentilerine neden olur. Dolayısıyla çözüm değil, sorun olur.(Süper liselere, Anadolu liselerine giremeyen öğrenciler not ortalamalarına göre başvuruyordu.)
– Sadece adrese dayalı sistemin kullanılması durumunda geleneği olan köklü okullarla birlikte Fen Liseleri ve Sosyal Bilimler Lisesi gibi bilim adamı yetiştirme amaçlı açtığımız okullarımızı da kapatmış oluruz.
Önerimiz;
1-Türkiye’nin iş ve bilim hayatının yöneticilerini yetiştirmek üzere Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri ve Anadolu Liseleri ile Anadolu İmam Hatip Liselerinden 2017 TEOG yerleştirmesinde ilk %5’den öğrenci alan okullar için okul notu şartına ve isteğe bağlı küçük çaplı bir seçme sınavı yapalım.
· Sınava girme hakkı verilecek öğrencilerin 4.,5.,6.,7.ve 8. Sınıf Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri derslerinden yıl sonu başarı puanı en az 85 olması şartı getirelim. (İş ve bilim insanı yetiştireceğimizden bu üç ders başarısı yeterli)
· Sınavı 8.sınıfı bitiren öğrencilere ve Haziran ayı içinde yapalım.
· Sınav soruları öğrencinin 8.sınıf sonuna kadar öğrenmiş olması gereken tüm konuları kapsasın.
· Sınav soruları ölçmeye değil seçmeye yönelik, öğrencinin uygulama, yorumlama ve sonuç çıkarma becerilerini belirlemeye yönelik olarak hazırlansın.
2- Yetenek sınavı ile öğrenci alan okullar şimdiye kadar olduğu gibi yetenek sınavı ile öğrenci almayı sürdürsünler.
3- Meslek, Endüstri Meslek, Tematik Liseler ve Çok Programlı Liseler gibi mesleki alanda eğitim veren okullar tek çatı altında birleştirilerek toplansın ve bu okulların programları bölgesel ihtiyaca göre oluşturulsun. Bu okullar kayıt kabul kriterlerini belirleyip, belirledikleri kriterler doğrultusunda öğrenci alsın.
4- Özel okullar isterlerse Haziran ayında yapılan mini sınavdan sonra olmak kaydıyla kendi sınavlarını yapabilsinler. Böylece bu sınava sadece özel okullarda öğrenim görmek isteyenler girer.
5- Bu durumda geriye iki okul türü kalır. Anadolu Liseleri ve Anadolu İmam Hatip Liseleri. Öğrencilere bu iki okul türünden evine en yakın okulu seçme hakkı verilerek sorun çözülür.
